ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 7 ਮਾਰਚ (ਏਜੰਸੀ) : ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਮੂਨਾ ਸਰਵੇਖਣ ਦਫਤਰ (ਐਨਐਸਐਸਓ) ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਮਲਟੀਪਲ ਇੰਡੀਕੇਟਰ ਸਰਵੇ (ਐਮਆਈਐਸ) ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 15-24 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਕੁੱਲ 29.3% ਵਿਅਕਤੀ ਸਿੱਖਿਆ, ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਜਾਂ ਸਿਖਲਾਈ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਰਵੇਖਣ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਜਨਵਰੀ-ਦਸੰਬਰ, 2020 ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੌਰਾਨ ਕਰਵਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਸੀ ਪਰ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਫੀਲਡ ਵਰਕ ਨੂੰ 15 ਅਗਸਤ, 2021 ਤੱਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਐਨਐਸਐਸਓ ਨੇ ਆਪਣੇ 78ਵੇਂ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਰਵੇਖਣ ਕੀਤਾ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 15-29 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ 34.9% ਵਿਅਕਤੀ ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਰਸਮੀ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 9.9% ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੇ 31 ਮਾਰਚ, 2014 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਘਰ ਜਾਂ ਫਲੈਟ ਖਰੀਦਣ ਜਾਂ ਉਸਾਰਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੁੱਲ 49.9% ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਵਾਂ ਘਰ ਜਾਂ ਫਲੈਟ ਖਰੀਦਣ ਜਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੇ 3 ਮਾਰਚ 2014 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਵੇਂ ਮਕਾਨ ਜਾਂ ਫਲੈਟ ਦੀ ਖਰੀਦ ਜਾਂ ਉਸਾਰੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 63.1% ਘਰ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਲਈ ਊਰਜਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਵਜੋਂ ਸਾਫ਼ ਬਾਲਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੇ ਸਾਫ਼ ਈਂਧਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਅੰਤਰ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 49.8% ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 92% ਘਰਾਂ ਨੇ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਲਈ ਊਰਜਾ ਦੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਰੋਤ ਵਜੋਂ ਸਾਫ਼ ਈਂਧਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਊਰਜਾ ਦੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਰੋਤ ਨੂੰ ਉਸ ਸਰੋਤ ਵਜੋਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਲਈ ਸਾਫ਼ ਬਾਲਣ ਵਿੱਚ ਐਲ.ਪੀ.ਜੀ., ਹੋਰ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ, ਗੋਬਰ ਗੈਸ, ਹੋਰ ਬਾਇਓਗੈਸ, ਸੂਰਜੀ/ਪਵਨ ਊਰਜਾ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬਿਜਲੀ, ਅਤੇ ਸੂਰਜੀ ਕੁੱਕਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਰਵੇਖਣ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ 18 ਸਾਲ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ 72.7% ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 95.7% ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੁਧਰੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬੋਤਲਬੰਦ ਪਾਣੀ, ਘਰ ਵਿੱਚ ਪਾਈਪ ਰਾਹੀਂ ਪਾਣੀ, ਵਿਹੜੇ/ਪਲਾਟ ਵਿੱਚ ਪਾਈਪ ਰਾਹੀਂ ਪਾਣੀ, ਗੁਆਂਢੀ ਤੋਂ ਪਾਈਪ ਰਾਹੀਂ ਪਾਣੀ, ਜਨਤਕ ਟੂਟੀ/ਸਟੈਂਡਪਾਈਪ, ਟਿਊਬਵੈੱਲ, ਹੈਂਡ ਪੰਪ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਖੂਹ, ਜਨਤਕ/ਨਿੱਜੀ ਟੈਂਕਰ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਝਰਨੇ ਅਤੇ ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, 98% ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਪਖਾਨਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ ਪਖਾਨਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਫਲੱਸ਼/ਪੋਰ-ਫਲਸ਼ ਟੂ ਪਾਈਪਡ ਸੀਵਰ ਸਿਸਟਮ, ਫਲੱਸ਼/ਪੋਰ-ਫਲੱਸ਼ ਟੂ ਸੈਪਟਿਕ ਟੈਂਕ, ਫਲੱਸ਼/ਪੋਰ-ਫਲਸ਼ ਟੂ ਟਵਿਨ ਲੀਚ ਪਿਟਸ/ਸਿੰਗਲ ਟੋਏ, ਹਵਾਦਾਰ ਸੁਧਾਰੀ ਪਿਟ ਲੈਟਰੀਨ, ਸਲੈਬ ਦੇ ਨਾਲ ਟੋਏ ਲੈਟਰੀਨ, ਕੰਪੋਸਟਿੰਗ ਲੈਟਰੀਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 81.9% ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਅਹਾਤੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸਾਬਣ/ਡਿਟਰਜੈਂਟ ਨਾਲ ਹੱਥ ਧੋਣ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ। MIS ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਟੀਚਿਆਂ (SDG) ਸੂਚਕਾਂ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨਾ ਅਤੇ 3 ਮਾਰਚ, 2014 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਮਕਾਨ/ਫਲੈਟਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ/ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਮਾਈਗਰੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ.