ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜਨਮ ਤੇ ਮੌਤ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਸਿਵਲ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ (ਸੀ.ਆਰ. ਐਸ) ਰਿਪੋਰਟ 2020 ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ।
ਸੀ.ਆਰ. ਐਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2019 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਾਲ 2020 ‘ਚ ਮੌਤ ਦੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ‘ਚ 4.75 ਲੱਖ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ‘ਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਤੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਾਲ 2018 ਤੇ 2019 ‘ਚ ਮੌਤਾਂ ਦੀਆਂ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ‘ਚ 4.87 ਲੱਖ ਤੇ 6.90 ਲੱਖ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਜਿਸਟਰਡ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 2019 ‘ਚ 76.4 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 2020 ‘ਚ 81.2 ਲੱਖ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਰਜਿਸਟਰਡ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ 60.2% ਅਤੇ 39.8% ਹਨ।ਡਰਾਫਟ ਐਮਸੀਸੀਡੀ ਰਿਪੋਰਟ 2020 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੁੱਲ 81,15,882 ਲੱਖ ਰਜਿਸਟਰਡ ਮੌਤਾਂ ‘ਚੋਂ, 18,11,688 ਨੇ ਡਾਕਟਰੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ COD ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, 2020 ਵਿੱਚ 1,60,618 ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਮੌਤਾਂ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਐਸਡੀਆਰਐਫ (24 ਮਾਰਚ, 2022 ਤਕ) ਤੋਂ ਦਾਅਵਿਆਂ ਅਤੇ ਐਕਸ-ਗ੍ਰੇਸ਼ੀਆ ਰਾਹਤ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 7,24,279 ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ 28 ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਤਕ ਕੋਵਿਡ-19 ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਗਿਣਤੀ 5,23,693 ਹੈ।ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਗੁਜਰਾਤ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਬਿਹਾਰ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਨਾਗਾਲੈਂਡ, ਹਰਿਆਣਾ, ਕਰਨਾਟਕ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਸਿੱਕਮ, ਪੰਜਾਬ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉੜੀਸਾ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਅੰਡੇਮਾਨ ਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ ਦੀਪ ਸਮੂਹ ਤੇ ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ 2019 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2020 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। . ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ 2019 ਵਿੱਚ 3,59,349 ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤ ਦਰ 18.3% ਹੈ ਜੋ 2020 ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਕੇ 4,25,047 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ 16.6% (2019 ਵਿੱਚ 6,93,800 ਅਤੇ 2020 ਵਿੱਚ 8,08,783) ਦੇ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ।