ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ‘ਚ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਗੂਗਲ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੰਪੀਟੀਸ਼ਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਸੀ.ਸੀ.ਆਈ.) ਵਲੋਂ ਕੰਪਨੀ ਖਿਲਾਫ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਂਚ ‘ਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਤੱਥਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਐਪ ਡਿਵੈਲਪਰਾਂ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਬਿਲਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਨਿਯਮ ਨਾ ਸਿਰਫ ਅਨੁਚਿਤ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਪੱਖਪਾਤੀ ਵੀ ਹਨ।
ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਗੂਗਲ ਆਪਣੀ ਪੇਮੈਂਟ ਐਪ ਗੂਗਲ ਪੇ ਨੂੰ ਗਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਮੋਟ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਂਚ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਵਧੀਕ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਨੇ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਧਿਆਨ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਗੂਗਲ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਐਪ ਡਿਵੈਲਪਰਾਂ ਲਈ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਆਪਣੇ ਬਿਲਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਤੋਂ ਇਨ-ਐਪ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪਸ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਹੈ। ਉਹ ਦੋਸ਼ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਗੂਗਲ ਗੂਗਲ ਪੇ ਤੋਂ ਹੋਰ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਐਪਸ ਨੂੰ ਗਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪਾਸੇ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਦਬਦਬੇ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਈਟੀ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਜਾਂਚ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ‘ਤੇ ਸੁਣਵਾਈ ਜਲਦੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਗੂਗਲ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗੂਗਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਹੀ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਸੀਸੀਆਈ 2020 ਅਤੇ 2021 ਵਿੱਚ ਗੂਗਲ ਵਿਰੁੱਧ ਤਿੰਨ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਗੂਗਲ ਪਲੇ ਸਟੋਰ ਅਤੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਏਕਾਧਿਕਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੋਰ ਐਪਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਗੂਗਲ ਪੇ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣ ਲਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਗੂਗਲ ਆਪਣੇ ਕੁਝ ਐਪਸ ਲਈ ਗੂਗਲ ਬਿਲਿੰਗ ਪੇਮੈਂਟ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੂਜੇ ਡਿਵੈਲਪਰਾਂ ਨੂੰ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਲੇ ਸਟੋਰ ਦੀ ਭੁਗਤਾਨ ਨੀਤੀ ਪੱਖਪਾਤੀ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਈਟੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸੀਸੀਆਈ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਬਹੁਤ ਡੂੰਘਾਈ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਡਿਵੈਲਪਰਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਇਸ ਸਿੱਟੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਨੀਤੀਆਂ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਡਿਵੈਲਪਰਾਂ ਦਾ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਗੂਗਲ ਪੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮੋਟ ਕਰਨ ਲਈ ਗੂਗਲ ਦੁਆਰਾ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸੀਸੀਆਈ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਤੇ ਗੂਗਲ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਫਿਲਹਾਲ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ (ਸੀ.ਸੀ.ਆਈ.) ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਿਰਫ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਫੈਸਲੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣਾ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੂਗਲ ਸੀਸੀਆਈ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹੇਗਾ ਅਤੇ ਸੂਚਿਤ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਇਸ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਡਿਵੈਲਪਰਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।